
- Admin
- 30 JULY 2025
จะเกิดอะไรขึ้น เมื่อบริษัทไม่มี HR
HR คืออะไร และทำไมทุกบริษัทควรมี?
HR (Human Resources) หรือ “ฝ่ายทรัพยากรบุคคล” คือ หน่วยงานที่ดูแลทุกเรื่องเกี่ยวกับพนักงาน ตั้งแต่การสรรหา คัดเลือก การจ่ายค่าตอบแทน การพัฒนาทักษะ ไปจนถึงการสร้างวัฒนธรรมที่ทำให้พนักงานรู้สึกผูกพันกับองค์กร
บทบาทหลักของ HR
- วางแผนกำลังคน (Workforce Planning)
- สรรหาและคัดเลือกบุคลากร (Recruitment & Selection)
- จัดการค่าตอบแทนและสวัสดิการ (Compensation & Benefits)
- พัฒนาและฝึกอบรม (Training & Development)
- ดูแลความสัมพันธ์ในองค์กร (Employee Relations)
- สร้างและคงไว้ซึ่งวัฒนธรรมองค์กร (Organizational Culture)
เมื่อไม่มี HR บทบาทเหล่านี้จะตกไปอยู่ที่หัวหน้างาน หรือเจ้าของกิจการ ซึ่งอาจไม่ถนัดและทำให้เกิดความผิดพลาด
จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อบริษัทไม่มี HR?
1. การสรรหาบุคลากรกลายเป็นปัญหาใหญ่
ไม่มี HR = ไม่มีระบบการรับสมัครที่เป็นมืออาชีพ
- การหาคนใหม่จะล่าช้า เพราะไม่มีผู้เชี่ยวชาญในการวางแผนตำแหน่งงาน
- การคัดเลือกอาจพลาด เพราะไม่มีเกณฑ์ชัดเจน
- ตำแหน่งว่างนานขึ้น = กระทบต่อประสิทธิภาพของทีม
ผลกระทบระยะยาว: องค์กรเสียโอกาสได้คนเก่ง และทีมต้องทำงานเกินภาระ
2. ปัญหาเงินเดือนและสวัสดิการ
ไม่มี HR ดูแลระบบค่าตอบแทน = ความไม่พอใจเกิดขึ้นได้ง่าย
- เงินเดือนอาจจ่ายล่าช้าหรือผิดพลาด
- สวัสดิการไม่ชัดเจน ทำให้พนักงานรู้สึกไม่มั่นคง
- ไม่มีการเปรียบเทียบค่าตอบแทนกับตลาด ทำให้สูญเสียพนักงานเก่งให้คู่แข่ง
3. ไม่มีแผนพัฒนาทักษะและความก้าวหน้า
การเติบโตของพนักงานหยุดชะงัก
- ไม่มีการฝึกอบรมตามทักษะที่จำเป็น
- ไม่มีเส้นทางความก้าวหน้าในสายอาชีพ (Career Path)
- พนักงานรู้สึกว่าทำงานไปวัน ๆ ไม่มีอนาคต
ผลกระทบระยะยาว: พนักงานขาดแรงจูงใจ และองค์กรสูญเสียศักยภาพการพัฒนา
4. ความขัดแย้งในองค์กรจะเพิ่มขึ้น
HR คือ “ผู้จัดการความสัมพันธ์” ถ้าไม่มี ใครจะช่วยไกล่เกลี่ย?
- ปัญหาความขัดแย้งระหว่างพนักงานไม่มีคนแก้
- เกิดบรรยากาศการทำงานที่ตึงเครียด
- พนักงานรู้สึกว่าองค์กรไม่ยุติธรรม
5. วัฒนธรรมองค์กรไม่ชัดเจน
ไม่มี HR = ไม่มีคนออกแบบและรักษาวัฒนธรรมองค์กร
- พนักงานใหม่อาจสับสนว่าองค์กรให้ความสำคัญกับอะไร
- ไม่มีการสื่อสารค่านิยมร่วม (Core Values)
- องค์กรขาดความเป็นเอกภาพ
6. อัตราการลาออกสูงขึ้น
ความพึงพอใจของพนักงานต่ำลงเมื่อไม่มีระบบดูแล
- พนักงานเก่ง ๆ อาจย้ายไปองค์กรที่ดูแลดีกว่า
- ค่าใช้จ่ายในการหาคนใหม่สูงขึ้น
- ทีมงานสูญเสียความต่อเนื่อง
7. ภาระงานผู้บริหารและหัวหน้างานเพิ่มขึ้น
ผู้บริหารต้องทำหน้าที่ HR โดยไม่ได้เชี่ยวชาญ
- เวลาที่ควรใช้ในการวางกลยุทธ์ธุรกิจต้องแบ่งไปทำงานบุคคล
- เกิดความล่าช้าในการตัดสินใจที่เกี่ยวกับพนักงาน
- ความผิดพลาดทางกฎหมายแรงงานมีโอกาสสูงขึ้น
แล้วบริษัทเล็ก ๆ ต้องมี HR เต็มรูปแบบไหม?
คำตอบคือ ไม่จำเป็นต้องมีฝ่าย HR ขนาดใหญ่ตั้งแต่แรก แต่ต้องมี ระบบ HR ขั้นพื้นฐาน เช่น
- การจัดการข้อมูลพนักงาน
- การจ่ายเงินเดือนอย่างถูกต้อง
- การดูแลสวัสดิการและสิทธิ์พนักงาน
- การจัดการรับสมัครและคัดเลือก
แม้จะเป็นบริษัทขนาดเล็ก ก็สามารถใช้ HR Outsourcing หรือโปรแกรม HR ออนไลน์ เพื่อลดต้นทุนได้
แนวทางสำหรับบริษัทที่ยังไม่มี HR
1. ใช้เครื่องมือ HR Digital
เช่น โปรแกรมบุคคลออนไลน์ ที่ช่วยจัดการข้อมูลพนักงาน เงินเดือน และเอกสารต่าง ๆ
2. ฝึกหัวหน้างานให้มีทักษะ HR ขั้นพื้นฐาน
- การสัมภาษณ์งาน
- การประเมินผลงาน
- การสื่อสารกับพนักงาน
3. จ้าง HR Outsourcing
เหมาะสำหรับองค์กรที่ยังไม่ต้องการ HR เต็มเวลา แต่ต้องการความถูกต้องในกระบวนการ
สรุป: ไม่มี HR ไม่ได้แปลว่าอยู่ไม่ได้ แต่เสี่ยงมาก
การไม่มี HR ในบริษัทอาจทำให้เกิดปัญหาที่มองไม่เห็นในระยะสั้น แต่จะสะสมจนกระทบต่อประสิทธิภาพ วัฒนธรรม และการรักษาพนักงานในระยะยาว
HR ไม่ใช่แค่คนดูแลเอกสาร แต่คือ “ผู้ดูแลหัวใจขององค์กร”
บริษัทที่มี HR ที่แข็งแรง จะมีทีมที่แข็งแรง และธุรกิจที่เติบโตอย่างยั่งยืน